“9. Sınıf Fizik Ders Kitabı Cevapları Sayfa 76 Hecce Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
9. Sınıf Fizik Ders Kitabı Cevapları Hecce Yayınları Sayfa 76
Örnek 3.1’de incelediğimiz harekette Ata’nın 10 dk. kırtasiyecide beklediğini, 45 dakikalık toplam sürenin kalan 35 dakikasında 1 400 m yol aldığını gördük. Ata’nın t = 45 dk. anında da evinin 600 m doğusunda yani xson = – 600 m konumunda bulunduğunu saptadık. Ancak Ata’nın bu hareketi ne kadar çabuklukta yaptığı hakkında bir saptamada bulunmadık. Oysa bir hareketin çabuk mu yavaş mı olduğunu bilmezsek o hareket hakkındaki bilgimiz eksik olur. Hareketi daha iyi tanımlamak için konumda oluşan değişikliğin yanında bu değişikliğin ne kadar sürede gerçekleştiği de önemlidir. Bunun için sürat ve hız kavramları tanımlanmıştır.
Hareketin önemli kavramlarından ikisi olan sürat ve hız, çoğu zaman birbirleriyle eş anlamlı gibi kullanılır. Oysaki sürat, alınan yolla ilişkili bir kavram iken hız, yer değiştirmeyle ilişkilidir. Bir cismin aldığı yolun bu yolu alması için geçen süreye oranına ortalama sürat denir. Ortalama sürat, matematiksel olarak; şeklinde ifade edilir. Buna göre süratin birimi m-s -1 (metre bölü saniye)dir ve türetilmiş bir birimdir. Süratin tanım bağıntısındaki yol ve zaman skaler büyüklükler olduğundan sürat de skalerdir.
Bir hareketlinin sürati biliniyorsa belli bir sürede aldığı yol hesaplanabilir. Ancak hareketlinin nerede bulunduğu söylenemez. Hareketlinin harekete başladıktan bir süre sonra nerede bulunacağını söyleyebilmek için hem süratini hem de hareket yönünü içeren bir kavram gerekir. Bunun için hareket yönü hakkında da bilgi veren hız kavramı tanımlanmıştır. Hız kavramının yön bilgisi içermesinin nedeni, konum değişikliği için alınan yol yerine vektörel bir büyüklük olan yer değiştirmenin kullanılmasıdır. Bir cismin yaptığı yer değiştirmenin, bu yer değiştirme için geçen süreye oranına ortalama hız denir. Ortalama hızın matematiksel ifadesi; şeklindedir. Buna göre hızın birimi de türetilmiş birimdir ve m-s -1 (metre bölü saniye)dir. Hız, vektörel bir büyüklüktür.
Şimdi hareketi anlamlı hâle getirmek için tanımladığımız kavramlarla neler yapabileceğimizi bir soru örneği üzerinde görelim.
Örnek 3.2: Depremin merkezi neresi?
Deprem sarsıntılarını algılayarak kâğıt üzerine grafik şeklinde kaydeden cihazlara sismograf denir (Görsel 3.11). Bu cihazın kaydettiği ilk sarsıntıyla ikinci sarsıntının arasındaki zaman farkı ve deprem dalgalarının yer içindeki hızı kullanılarak özel bir hesaplama yöntemiyle deprem merkezinin rasathaneye uzaklığı bulunur. Ancak alınan yolla sürat arasındaki ilişki doğrudan kullanılarak deprem merkezinin uzaklığı için bir yaklaşımda da bulunulabilir.
İstanbul Kandilli Rasathanesi bir gözleminde, merkeze ulaşan ^
Görsel 3.11 Bir sismograf
ilk ve ikinci sarsıntı dalgaları arasındaki süreyi 80 s olarak ölçtü- yazıcısı
ğüne göre deprem merkezi Kandilli’den kaç km uzaklıktadır ?
(Deprem dalgalarının yer içindeki ortalama sürati 4 000 ms-1 olarak alınacaktır.)
Çözüm: Alınan yol = Sürat- Geçen zaman
Alınan yol = 4 000 m-s-1. 80 s = 320 000 m = 320 km
- Cevap: Bu sayfada soru bulunmamaktadır.
9. Sınıf Hecce Yayıncılık Fizik Ders Kitabı Sayfa 76 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
Yorum Yap